ที่นี่ไม่มีใครเป็นกลาง แล้วนายอยู่ข้างใคร?

นายอยู่ข้างใครหรือ หนุ่มน้อย?
นายอยู่ข้างใคร
พวกเขาบอกว่า ที่ฮาร์ลาน
ไม่มีหรอกผู้ที่เป็นกลาง
ถ้านายไม่อยู่ฝั่งคนงาน
ก็ต้องเป็นพวกโจรของแบลร์

Which Side Are You On? by Florence Reece

วันแรงงานไม่เคยเป็นวันที่สุขสันต์ แล้วเราจะฉลองวันแรงงานอย่างไรดี การพูดว่า Happy May Day คงไม่ใช่สิ่งที่เหมาะนัก ไม่เหมือนกับสุขสันต์วันปีใหม่หรือคริสมาสต์ ดังนั้นสิ่งที่เราพอจะทำได้ก็คือ การระลึกถึงเหล่าแรงงานที่ต่อสู้เพื่อความเป็นธรรม ระลึกถึงความเลวร้ายที่พวกเขาต้องพบเจอ การกดขี่จากพวกนายทุน สภาพการทำงานที่อันตราย ค่าแรงอันน้อยนิด เพื่อเป็นการย้ำเตือนว่า แรงงานคือผู้ที่ขับเคลื่อนสังคม เป็นผู้สร้างผลผลิตที่พวกเขาไม่ได้เป็นเจ้าของ เป็นผู้ที่ทำให้โลกนี้ไม่เปลือยเปล่า และทำให้สังคมเป็นสังคมที่ทุกคนดำเนินชีวิตต่อไปได้เฉกเช่นปัจจุบัน

Coal Miners in Kentucky. source

บทเพลงหนึ่งที่มักจะถูกหยิบยกขึ้นมาเพื่อระลึกถึงเหล่าแรงงาน ก็คือ Which Side Are You On? ซึ่งสื่อความชัดเจนถึงการต่อสู้ของแรงงาน เพลงนี้มีต้นกำเนิดมาจากเหตุการณ์ที่เรียกว่า Harlan County War หรือสงครามแห่งเขตฮาร์ลาน ในรัฐเคนตักกี้ สหรัฐอเมริกา ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงปี 1931 เป็นการต่อสู่ของเหล่าคนงานเหมือง กับเจ้าหน้าที่รัฐ ซึ่งมีสาเหตุมากจากเหล่าคนงานเหมืองถูกตัดค่าแรง ที่ต้องเรียกว่าเป็นสงครามเพราะการต่อสู้นี้ยืดเยื้อเป็นเวลาเกือบ 1 ปี มีการพยายามลักพาตัว ทำร้ายเหล่าคนงานเหมือง และการบังคับใช้กฎหมายอย่างหนักหน่วงโดยฝ่ายเจ้าหน้าที่ ส่วนฝั่งคนงานก็โต้ตอบด้วยการต่อสู้ซึ่งหน้า เช่นการนัดหยุดงานประท้วง รวมถึงมีการปะทะกับเจ้าหน้าที่อย่างรุนแรง

ผู้แต่งเพลงนี้คือ Florence Reece ภรรยาของ Sam Reece หัวหน้ากลุ่มคนงานเหมืองในฮาร์ลาน เขาถูกคุกคามอย่างหนักจากเจ้าของเหมืองและนายอำเภอที่ชื่อว่า J. H. Blair ว่าถ้ายังพยายามขัดขืนต่อต้าน ก็อาจจะต้องพบเจอกับความรุนแรง เขาจึงต้องหลบหนีไปพร้อมกับภรรยาและลูก แต่ก่อนจะหลบหนี Florence ได้เขียนเนื้อเพลง Which Side Are You On? ไว้บนปฏิทินที่อยู่ภายในบ้านของพวกเขา

เพลงนี้มีใจความหลักๆ คือการเรียกร้องให้คนงานเหมืองยืนหยัดต่อสู้เพื่อความเป็นธรรม ความเรียบง่ายของเพลงนี้ก็คือ การสื่อสารว่าคุณอยู่ข้างใครกันแน่ ระหว่างคนงานกับพวกเจ้าหน้าที่รัฐ ซึ่งคำว่า You นี่แหละที่ทำให้เพลงนี้ทรงพลัง เพราะเป็นการถามคนฟังโดยตรงว่า คุณอยู่ฝ่ายไหน? สำหรับที่นี่ไม่มีใครที่เป็นกลาง เพราะงั้นคุณต้องเลือกข้าง

Which Side Are You On? เป็นเพลงที่โด่งดังมากในหมู่นักสังคมนิยม และศิลปินฝ่ายซ้าย เท่าที่นับได้ก็มีคนเอาเพลงนี้ไปเล่นมาหลายสิบเวอร์ชั่นแล้ว ที่โด่งดังที่สุดน่าจะเป็นของ Pete Seger นักดนตรีโฟล์คชาวอเมริกัน ที่น่าสนใจคือ เพลงนี้ไม่เคยเสื่อมความนิยม เพราะเวอร์ชั่นล่าสุดก็ออกมาในปี 2019 โดยวง The Trigger Code ซึ่งเป็นวงอินดี้ร็อคจากอเมริกาเช่นกัน

เนื่องในวันแรงงาน ผมก็อยากให้คุณฟังเพลงนี้ และลองตอบตัวเองดูว่า คุณอยู่ฝ่ายไหนกันแน่?